Οικοσοσιαλισμός: Μια εισαγωγή στη σκέψη του Μικαέλ Λεβί
του Νίκου Κορφιάτη
Η σοσιαλιστική και οικολογική ουτοπία αποτελεί μόνο
δυνατότητα και όχι το αναπόφευκτο αποτέλεσμα των
αντιφάσεων του καπιταλισμού ή των «σιδερένιων νόμων της Ιστορίας».
Μικαέλ Λεβί
Ο Λεβί είναι Γαλλo-Βραζιλιάνος μαρξιστής κοινωνιολόγος και φιλόσοφος. Το 1969 ξεκινάει τη συνεργασία του με το Νίκο Πουλαντζά στο νεοσύστατο και τότε ριζοσπαστικό Πανεπιστήμιο Παρίσι VII (Πανεπιστήμιο της Βενσέν), η οποία θα διαρκέσει 7 χρόνια.1 Από τότε μένει στη Γαλλία όπου και είναι επίτιμος διευθυντής Κοινωνικών Σπουδών στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Γνώσης (CNRS) της Γαλλίας και διδάσκει για πολλά χρόνια κοινωνικές επιστήμες στην EHESS (Ecole des Hautes Etudes). Υπήρξε ένα από τα ιδρυτικά μέλη του Παγκόσμιου Κοινωνικού Φόρουμ (WSF), είναι μέλος του Νέου Αντικαπιταλιστικού Κόμματος (NPA) στη Γαλλία και είναι εδώ και δεκαετίες ενεργός στα κινήματα της Λατινικής Αριστεράς. Πολυγραφότατος, έχει γράψει διεισδυτικά δοκίμια για μια πλειάδα θεμάτων όπως ο μαρξισμός, ο σουρεαλισμός, η «θεολογία της απελευθέρωσης», τα κοινωνικά κινήματα της Λατινικής Αμερικής, η εβραϊκή ιστορία και η ουτοπία και, τέλος, ο οικοσοσιαλισμός τον οποίο πραγματευόμαστε στο παρόν άρθρο. Με τα βιβλία, τα άρθρα και τις παρεμβάσεις του στη δημόσια σφαίρα, ο Λεβί έχει καταβάλει μια μακρόχρονη προσπάθεια να ανανεώσει τη μαρξιστική σκέψη και να αναλύσει τους συνδέσμους της με το μεσσιανικό και ουτοπικό πνεύμα. Αυτά εν είδει εισαγωγής (στην εισαγωγή μας).


Το σημερινό οικονομικό και κοινωνικό μοντέλο δεν οδηγεί σε αδιέξοδα μόνο στα ενεργειακά, άλλα και σε άλλους τομείς της ζωής μας όπως λ.χ. την οικονομία, την παιδεία, στην υγεία, την πολεοδομία κ.λ.π. Αυτό το απέδειξε ήδη από το 1980 ο Αμερικανός κοινωνιολόγος Jeremy Rifkin γράφοντας ένα αξιόλογο βιβλίο με τον τίτλο «Εντροπία –μια νέα θεώρηση του κόσμου»1
Εντάξει, στο τελικό κείμενο κατάφεραν να νερώσουν ακόμα και τα μπλα, μπλα, μπλα. Πράγμα που συνιστά κατόρθωμα, αν το δείτε έτσι. Φυσικά, αποτελεί ένα βήμα μπροστά ότι, αντί να συναντιούνται κάθε πέντε χρόνια, το κάνουν τώρα κάθε χρόνο. Όμως, ακόμα κι έτσι, αυτό δεν σημαίνει πως έγιναν όντως πιο φιλόδοξοι και πως κάνουν πράξη αυτές τις φιλοδοξίες.





Η ατμόσφαιρα της γης με τη χημική σύσταση που έχει λειτουργεί όπως και το γυάλινο ή πλαστικό κάλυμμα του θερμοκηπίου,που χρησιμοποιούν οι αγρότες. Αφήνει δηλαδή την ηλιακή ακτινοβολία να περάσει προς την επιφάνεια της γης, αλλά δεν αφήνει τη γήινη ακτινοβολία να φύγει προς το διάστημα, εκτός από ένα μέρος της. Έτσι ,όπως και στο θερμοκήπιο, η θερμοκρασία στην επιφάνεια της γης είναι μεγαλύτερη απ` ότι θα ήταν χωρίς την ατμόσφαιρα.
Πρόσφατα, ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης δήλωσε μεν ότι η πυρηνική ενέργεια δεν αφορά την Ελλάδα-δεν διαθέτει ούτε πρόκειται να κατασκευάσει πυρηνικά εργοστάσια- όμως ταυτόχρονα είπε ότι «αφορά την υπόλοιπη Ευρώπη, καθώς υπάρχουν πολλές χώρες που έχουν κάνει αυτή την επιλογή και εμείς δεν μπορούμε να την εμποδίσουμε, δεδομένου ότι, παρά τα γνωστά μειονεκτήματά της, διαθέτει το πλεονέκτημα της σταθερής τροφοδοσίας σε ηλεκτρική ενέργεια»
Σε όλους αυτούς που κλαίνε και οδύρονται επειδή «εξαγριωμένοι Βραζιλιάνοι» πολίτες προσπαθούσαν σχεδόν κάθε μέρα να σβήσουν την «ολυμπιακή φλόγα», έχουμε να πούμε δυο πράγματα. Πρώτον, ότι τα ίδια και χειρότερα είχαν συμβεί στην πρώτη λαμπαδηδρομία του 1936 όταν –διορατικοί, όπως αποδείχτηκε- Τσέχοι πολίτες πετροβολούσαν τους γερμανόφωνους λαμπαδηδρόμους που διέσχιζαν τη χώρα τους, καθώς ήταν φανερό ότι η διαδρομή που ακολουθούσαν διέγραφε τα όρια του μεγάλου Τρίτου Ράιχ που θα γινόταν εφιαλτική πραγματικότητα τέσσερα χρόνια αργότερα. Και κατόπιν, ότι περιμένουμε εδώ και δεκαετίες με αδημονία τη στιγμή που αυτή η φλόγα θα σβήσει οριστικά και αμετάκλητα! Γιατί; Μα, απλούστατα επειδή «η ολυμπιακή φλόγα» είναι «μια θαυμάσια ιδέα του Δρος Γκέμπελς», όπως σωστά διαπίστωνε ο τίτλος του ολοσέλιδου άρθρου της «ημετέρας» Εστίας τον Αύγουστο του 1936…
Σας ευχαριστώ που με προσκαλέσατε να πάρω το λόγο σε αυτή τη συνάντηση. Είναι για μένα μια θαυμάσια ευκαιρία για να συζητήσω αυτά τα ζητήματα με τους συντρόφους της Αφρικής, την ήπειρο στην οποία γεννήθηκα και μεγάλωσα ως γέννημα-θρέμμα της Σενεγάλης.

